ข้อควรรู้ก่อนฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน (Botulinum Toxin)
ก่อนจะฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน หมอแนะนำให้ศึกษาข้อมูลอย่างละเอียด ว่าโบทูลินั่มท็อกซิน คืออะไร? ฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน เหมาะกับใคร ? อันตรายไหม ? หยุดฉีดแล้วหน้าจะแย่กว่าเดิมมั้ย? ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินบริเวณไหนได้บ้าง? การเตรียมตัวก่อนและหลังฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน ข้อห้ามในการฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน รวมถึงฉีดโบทูลินั่มท็อกซินยี่ห้อไหนดี? สำหรับคนที่เตรียมตัวจะฉีดโบทูลินั่มท็อกซินครั้งแรก หมอมีข้อแนะนำในบทความนี้ครับ
เลือกอ่านหัวข้อข้อควรรู้ก่อนฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน
มีริ้วรอยที่หน้าผาก ตีนกา ขมวดคิ้ว ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินดีมั้ย?

ริ้วรอยบนใบหน้า เกิดจากหลายสาเหตุร่วมกัน ได้แก่ อายุที่เพิ่มมากขึ้น การสัมผัสแสงอัลตราไวโอเลต (UV) การสูบบุหรี่ รวมทั้งการขยับเพื่อแสดงสีหน้าของกล้ามเนื้อซ้ำๆ บ่อยๆ ปัจจัยเหล่านี้ล้วนมีผลทำให้คอลลาเจนของชั้นผิวหนังน้อยลง จึงเกิดเป็นริ้วรอยบนใบหน้าซึ่งจะทำให้ผิวดูไม่เรียบเนียน ดูมีอายุแก่กว่าวัยได้

หลายๆ คนมีริ้วรอยบนใบหน้าทั้งแบบริ้วเล็กๆ ตื้นๆ ไม่เยอะ หรือบางคนก็อาจมีเส้นริ้วรอยแบบลึกเห็นได้ชัดเจนโดยเฉพาะบริเวณหน้าผาก หางตา (หรือที่เรียกกันว่า ตีนกา) และขมวดคิ้ว ทำให้ผิวไม่เรียบเนียน ดูมีอายุแก่กว่าวัย บางคนปล่อยทิ้งไว้เพราะคิดว่าไม่มีทางรักษาหรือแก้ไขให้ดีขึ้น ใช้ครีมแพงๆ ที่โฆษณาว่าช่วยลดริ้วรอยก็ไม่ค่อยเห็นผล แต่จริงๆ แล้วการรักษาริ้วรอยบนใบหน้านั้นเป็นเรื่องไม่ยากเลยโดยเฉพาะหากเราเริ่มดูแลรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ วิธีการที่จะแนะนำเพื่อลดริ้วรอยนั่นก็คือ การฉีดสารโบทูลินั่มท็อกซิน (Botulinum toxin type A)

โบทูลินั่มท็อกซิน คืออะไร?

โบทูลินั่มท็อกซิน (Botulinum toxin) เป็นสารโปรตีนบริสุทธิ์ที่ออกฤทธิ์ช่วยคลายการทำงานของกล้ามเนื้อเฉพาะที่ ทำให้ริ้วรอยที่เกิดจากการขยับและหดตัวของกล้ามเนื้อหายไป ผิวจึงเรียบเนียนขึ้น การฉีดโบทูลินั่มท็อกซินจึงสามารถช่วยลดริ้วรอยบนใบหน้าได้ดีมากๆ การฉีดอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอจะช่วยทำให้ผิวเรียบเนียนดูอ่อนเยาว์ และที่สำคัญคือช่วยป้องกันไม่ให้เกิดริ้วรอยใหม่ๆ ได้ด้วย

โบทูลินั่มท็อกซิน ยังสามารถออกฤทธิ์ลดขนาดของกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ให้เล็กลงได้ เช่น กล้ามเนื้อกราม กล้ามเนื้อน่อง จึงนิยมนำโบทูลินั่มท็อกซินมาฉีดเพื่อช่วยปรับรูปหน้าให้หน้าดูเรียวเล็กลง หรือช่วยให้ขาเรียวสวยได้ ประโยชน์อีกอย่างหนึ่งที่หลายคนยังไม่รู้ ก็คือ โบทูลินั่มท็อกซินมีฤทธิ์ช่วยลดการทำงานของต่อมเหงื่อได้ เราจึงสามารถใช้โบทูลินั่มท็อกซินมาฉีดบริเวณรักแร้ เพื่อลดเหงื่อได้ผลดีมากๆ เหมาะสำหรับคนที่เหงื่อออกเยอะจนรักแร้เปียก

ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินปลอดภัยมั้ย? หยุดฉีดแล้วหน้าจะแย่กว่าเดิมมั้ย?

โบทูลินั่มท็อกซิน เป็นสารที่มีงานวิจัยทั่วโลกมายาวนานว่าปลอดภัย มีประสิทธิภาพดีมากสำหรับการักษาริ้วรอย โดยไม่มีผลเสียต่อผิวหนังและกล้ามเนื้อในระยะยาว เราจึงสามารถฉีดต่อเนื่องได้อย่างปลอดภัย ซึ่งมีงานวิจัยรับรองแล้วว่าการฉีดโบทูลินั่มท็อกซินต่อเนื่องสม่ำเสมอจะทำให้ผิวหน้าและริ้วรอยมี Progressive improvement นั่นคือ ริ้วรอยต่างๆ จะค่อยๆ จางลงและหายไปได้ในระยะยาวถึงแม้จะหยุดฉีดก็ตาม อีกทั้งยังช่วยป้องกันการเกิดริ้วรอยที่เป็นร่องลึก (static wrinkle) ได้ด้วย

ดังนั้น ถึงแม้ว่าเราจะหยุดฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน ริ้วรอยของเราก็ไม่กลับไปแย่กว่าก่อนฉีดแน่นอน

นานมั้ยกว่าจะเห็นผล ฉีดครั้งนึงอยู่ได้นานแค่ไหน?

โบทูลินั่มท็อกซินเริ่มออกฤทธิ์ตั้งแต่ 24 ชั่วโมงหลังฉีด จะรู้สึกตึงๆ บริเวณที่ฉีด เริ่มเห็นผลประมาณ 2-3 วันและจะเห็นผลชัดเจนว่าริ้วรอยหายไปภายใน 1-2 สัปดาห์ สำหรับการปรับรูปหน้าจะเห็นผลชัดเจนว่าหน้าเรียวเล็กลงภายใน 2-4 สัปดาห์

โบทูลินั่มท็อกซินออกฤทธิ์ได้นาน 4-6 เดือน (ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่ฉีด เทคนิคการฉีดและสภาพผิวของแต่ละบุคคล) ดังนั้นจึงแนะนำให้ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินทุก 4-6 เดือน หรือตามคำแนะนำของแพทย์ โดยควรฉีดกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น

ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินบริเวณไหนได้บ้าง?
  • โบทูลินั่มท็อกซินลดริ้วรอยบริเวณหน้าผาก ตีนกา ขมวดคิ้ว คางย่น
  • โบทูลินั่มท็อกซินปรับรูปหน้า ให้หน้าเล็กเรียว กรอบหน้าชัดขึ้น
  • โบทูลินั่มท็อกซินยกกระชับผิวบริเวณแก้มที่หย่อนคล้อย
  • โบทูลินั่มท็อกซินแก้คางย่น แก้จมูกย่น
  • โบทูลินั่มท็อกซินลดขนาดรูขุมขน ปรับให้ผิวเรียบเนียน
  • โบทูลินั่มท็อกซินลดปีกจมูก
  • โบทูลินั่มท็อกซินลดเหงื่อที่รักแร้
  • โบทูลินั่มท็อกซินลดน่องใหญ่ ให้ขาเรียวสวย
การเตรียมตัวก่อนและหลังฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน
  • กรณีมีโรคประจำตัว เจ็บป่วย หรือแพ้ยาให้แจ้งแพทย์ก่อนทำการฉีด
  • หากมีประวัติของโรคเริมบริเวณริมฝีปาก ควรแจ้งแพทย์ก่อนทำการฉีด
  • แพทย์จะประเมินผิวหนัง ริ้วรอย และรูปหน้าก่อนทำการฉีด และทำควาสะอาดบริเวณที่จะฉีด
  • การฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน ใช้เข็มขนาดเล็กมากๆ และจะประคบเย็นก่อนฉีดแต่ละจุด ดังนั้นจึงรู้สึกเจ็บเพียงเล็กน้อย ใช้เวลาในการฉีดเพียง 5-10 นาทีเท่านั้น แต่หากผู้รับการรักษากลัวเจ็บ อาจใช้ยาชาทาไว้ก่อนฉีดได้
  • หลังฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน สามารถแต่งหน้าได้ทันทีและใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ โดยมีข้อแนะนำดังนี้

    • ไม่ควรนอนราบหลังการฉีดโบทูลินั่มท็อกซินนาน 3-4 ชั่วโมง
    • ไม่ควรนวดหรือถูขยี้บริเวณที่ฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน
    • หลีกเลี่ยงการทำทรีตเมนต์/เลเซอร์/นวดหน้า ภายหลังการฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน 2 สัปดาห์
    • หากมีรอยช้ำหลังการฉีด ไม่เป็นอันตรายใดๆ และจะหายไปได้เองภายใน 5-7 วัน โดยสามารถประคบเย็นและทายาแก้รอยเขียวช้ำได้
ข้อห้ามในการฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน
  • ตั้งครรภ์ หรืออยู่ระหว่างการให้นมบุตร
  • มีโรคเกี่ยวกับระบบประสาทและกล้ามเนื้อ เช่น โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Myasthenia gravis)
  • มีประวัติแพ้ยาโบทูลินั่มท็อกซิน เอ หรือแพ้ไข่ขาว
  • หากมีประวัติรับประทานนยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs วิตามินอี โสม ใบแปะก๊วย อาจทำให้มีอาการช้ำได้ง่าย หรือเลือดหยุดยากขณะทำการฉีด แนะนำให้หยุดยาก่อนมาทำการฉีดประมาณ 10-14 วัน โดยหากเป็นโรคประจำตัวที่จำเป็นต้องรับประทานยาดังกล่าว แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนหยุดยา
ฉีดโบทูลินั่มท็อกซินยี่ห้อไหนดี?

มิวตี้คลินิก ใช้โบทูลินั่มท็อกซินที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ปลอดภัย และผ่านอย.เท่านั้น มียี่ห้อให้เลือก คือ อเมริกา (Alleragn) เยอรมัน (Xeomin) และเกาหลี (Nabota และ Aestox) ทุกยี่ห้อฉีดแล้วเห็นผลดี ริ้วรอยหาย สามารถฉีดปรับรูปหน้า ลดกรามให้หน้าเรียวสวย กระชับผิวบริเวณแก้มที่หย่อนคล้อย ฉีดลดเหงื่อที่รักแร้ และฉีดลดขนาดน่องให้ขาเรียวสวยได้

เมื่อเทียบคุณสมบัติของตัวยาจากงานวิจัย โบทูลินั่มท็อกซิน Xeomin จากเยอรมันมีความบริสุทธิ์มากกว่าตัวอื่น ซึ่งลดโอกาสการดื้อโบทูลินั่มท็อกซินในระยะยาวได้ แต่ทั้งนี้ยังขึ้นอยู่กับเทคนิคการฉีด ความถี่ในการฉีด และปริมาณยาที่ใช้ในแต่ละครั้งด้วย จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมการฉีดโบทูลินั่มท็อกซินจึงควรทำกับแพทย์ที่มีประสบการณ์สูง เพราะแพทย์สามารถประเมินการฉีดให้แต่ละบุคคลอย่างเหมาะสม เห็นผลลัพธ์ที่สวยอย่างที่แต่ละคนต้องการ และยังสามารถช่วยลดโอกาสการดื้อยาโบทูลินั่มท็อกซินในอนาคตได้อีกด้วย

สรุปข้อควรรู้ก่อนฉีดโบทูลินั่มท็อกซิน

สารโบทูลินั่มท็อกซิน เป็นตัวยาที่ได้รับการรับรองจากอเมริกาให้ใช้สำหรับการฉีดเพื่อลดริ้วรอย มีความปลอดภัยสูงมาก ใช้กันมาอย่างยาวนานทั่วโลก ในไทยเองก็มีการใช้มายาวนานหลายสิบปีแล้ว การฉีดโบทูลินั่มท็อกซินแต่ละครั้งจะมีฤทธิ์อยู่ได้นานประมาณ 4-6 เดือน ทั้งนี้ขึ้นกับเทคนิคการฉีดและปริมาณยาที่ใช้ เมื่อหมดฤทธิ์แล้วกล้ามเนื้อจะสามารถขยับได้เหมือนเดิมจึงสังเกตเห็นริ้วรอยค่อยๆ กลับมาได้ แต่โดยมากริ้วรอยมักจะดีกว่าก่อนฉีด เราสามารถหยุดฉีดได้โดยริ้วรอยจะไม่แย่กว่าก่อนฉีด แต่หากต้องการให้ริ้วรอยดีขึ้น ผิวเรียบเนียนอยู่เสมอก็สามารถฉีดต่อเนื่องได้ทุก 4-6 เดือนตามคำแนะนำของแพทย์

การฉีดโบทูลินั่มท็อกซินเป็นวิธีการรักษาริ้วรอยที่ได้ผลดีที่สุด และปลอดภัยมากเมื่อฉีดโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโดยเฉพาะคุณหมอที่มิวตี้คลินิก ซึ่งมีประสบการณ์การฉีดโบทูลินั่มท็อกซินมานานกว่า 15 ปี จึงมั่นใจได้เลยว่าจะสามารถรักษาริ้วรอยทุกบริเวณได้เป็นอย่างดีแน่นอน